شهر سالم راهبردی برای توسعه پایدار شهر دماوند
مراسم افتتاحیه شهر سالم در روز دوشنبه ۳۰ مهر در اردوگاه شهید مصطفی خمینی با حضور مدیران دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، مسولین شهرستانی، بخشداران، روسای ادارات ،خیرین و معتمدین، کارکنان بهداشت، داوطلبین سلامت برگزار شد.
دکتر کرمانی مدیر شبکه بهداشت و درمان شهرستان ضمن خوشامدگویی به مدعوین هدف از برگزاری این همایش توجه به بهبود کیفیت زندگی و سلامت مردم از طریق بهبود محیط فیزیکی و اجتماعی که افراد در آن زندگی میکنند عنوان کرد.
ایشان از تلاش شبانه روزی کادر بهداشت؛ پزشکان، مراقبین سلامت، بهورزان، پرستاران، عوامل پشتیبانی قدردانی نموده و با بیان اینکه اولین شعار همایش شهر سالم؛ با عنوان سرطان بانوان قابل پیشگیری است اظهار امیدواری کرد شهر سالم بستر مناسب برای دستیابی به اهداف سلامت محور را فراهم سازد.
وی از جمله اقدامات انجام شده برای تحقق شهر سالم در شهرستان دماوند به تقویت نظام ارجاع، پزشک خانواده، راهاندازی مراکز سراج و همچنین انجام فعالیتهای رسانهای برای ارتقای سلامت شهروندان اشاره کرد.
دکتر محمدرضا سهرابی معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی به تشریح ویژگیهای شهر سالم پرداخت و گفت: سلامت ابعاد مختلف جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی دارد که مولفههای متعددی از جمله ژنتیک، محیط و سبک زندگی این ابعاد را تحت تاثیر قرار میدهد. وی افزود: شهر سالم دارای مولفههایی است که سلامت افراد را تامین میکند، تمام ارگانها و سازمانهای شهر سلامتمحور هستند و سلامت در همه سیاست گذاریها دیده میشود تا افراد بتوانند انتخابهای صحیح داشته باشند.
دکتر سهرابی با بیان اینکه برای تحقق شهر سالم تحت نظارت سازمان بهداشت جهانی محورهایی تعریف شده است، یادآور شد: در دهه ۸۰ شمسی پس از زلزله بم، پروژههای شهر سالم در ایران نیز کلید زده شد اما مدتی اجرای آن متوقف شد و در نهایت وزارت بهداشت دو سال پیش ۱۰ شهر را برای پروژه شهر سالن انتخاب کرد. معاون بهداشت دانشگاه با بیان اینکه با توجه به پیچیدگی اجرای پروژه شهر سالم، شهرهای منتخب از میان شهرهای کوچک و کمجمعیت انتخاب شدند، منطقه ۱۳ شهرداری تهران و شهرستان دماوند را دو ناحیه انتخابی برای اجرای طرح شهر سالم عنوان کرد که تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی قرار دارند.
وی افزود: برای اجرای این طرح ۸۰ شاخص وجود دارد که در ذیل ۹ محور تعریف میشوند و اگر در شهری ۶۴ شاخص محقق شود میتوان از آن شهر به عنوان شهر سالم یاد کرد. دکتر سهرابی به تشریح این محورها پرداخت و گفت: افزایش مشارکت مردم به صورت محلهمحور، مشارکت بینبخشی و حمایتطلبی از سایر بخشها از جمله این محورهاست، زیرا بسیاری از مولفههای سلامت خارج از حیطه وزارت بهداشت و دانشگاههای علوم پزشکی است. وی با اشاره به اهمیت حمایت از کسب و کارهای کوچک برای افزایش درآمد مردم جهت هزینه در راستای سلامت، فعالیتهای اعتباری خرد را از دیگر محورهای شهر سالم دانست.
دکتر سهرابی با بیان اینکه مطالعات نشان داده است بین سواد مادر و مرگ و میر کودک ارتباط وجود دارد؛ آموزش، سوادآموزی و ارتقای سواد سلامت را به عنوان یکی دیگر از این محورها عنوان کرد. به گفته معاون بهداشت دانشگاه توسعه سلامت، آب و فاضلاب، امنیت غذایی و آلودگیهوا، اطلاعات مبتنی بر جامعه، ظرفیتسازی اشتغال و آموزش شغلی و آمادگی برای پاسخ در فوریتها از دیگر محورهای شهرسالم است که با تحقق آنها یک محیط حمایتگر برای سلامت شهروندان به وجود خواهد آمد.
دکتر شاهرخ رامین نماینده مردم دماوند و فیروزکوه در مجلس شورای اسلامی نیز در بخش دیگری از این همایش با تاکید بر اهمیت تحقق شاخصهای شهر سالم، بهبود وضعیت اقتصادی و عدالت اجتماعی را از مولفههای مهم در ارتقای سلامت شهروندان عنوان کرد. حجتالاسلام والمسلمین فتاح دماوندی امام جمعه شهرستان دماوند نیز در بخش دیگری از این همایش گفت: در شهر سالم ازدواج بهنگام و آسان رونق فرزندآوری وجود دارد. وی ادامه داد: در شهر سالم سقط جنین رخ نمیدهد و جمعیت جوان، دانش آموزان و دانشجویان زیاد هستند؛ مساجد پرجمعیت است و زیرساختهای لازم برای ورزش همگانی فراهم است. وی افزود: در شهر سالم زیرساختهای لازم برای رفت و آمد معلولان فراهم است. شبکه فاضلاب، آب، هوا و خاک سالم وجود دارد و دعوا و منازعه کم است و روان شهروندان سلامت است. رضا طاهرخانی فرماندار شهرستان دماوند نیز در ادامه این مراسم بر اهمیت نشاط و امید، محیط زیست سالم، آب و نان سالم و شهروندان وظیفهمدار برای تحقق شهر سالم اشاره کرد.
وی همچنین به ارایه گزارشی از وضعیت اقدامات انجام شده برای سلامت آب و فاضلاب این شهرستان پرداخت. وی ضمن قدردانی از حمایتهای خیرین، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و به ویژه دکتر زالی برای تقویت زیرساختهای بهداشتی و درمانی شهرستان دماوند، راهاندازی درمانگاههای شبانهروزی، مراکز جامع خدمات سلامت و تجهیز بیمارستانهای شهرستان را از جمله این اقدامات دانست.
دکتر علیرضا زالی رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به اهمیت کرامت انسانها، گفت: در شهر سالم نقطه مطلوب تحقق کرامت شهروندان است و در شهر سالم مردم با کرامت زندگی خواهند کرد. دکتر زالی با اشاره به پیشینه تاریخی شهر دماوند، یادآور شد: شهر دماوند از اولین شهرهای کشور است که سند شهرداری در آن ثبت شده است که این مسئله نشاندهنده قدمت مدنیت در این شهر است.رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی افزود: البته پیشینه تاریخی تنها علت انتخاب دماوند برای اجرای پروژه شهر سالم نبودهاست، بلکه پیششرط انتخاب یک شهر برای این پروژه تحقق کامل در بالاترین سطوح سیاسی و اجتماعی و وجود علاقهمندی مردم و خواسته مبتنی بر مطالبه مردمی است. دکتر زالی همگرایی بین مسئولان را از دیگر پیششرطهای انتخاب یک شهر برای اجرای پروژه شهر سالم عنوان کرد و دماوند را واجد این پیششرطها برای تبدیل شدن به شهر سالم عنوان کرد.
رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه تحقق شهر سالم در مدت زمان کوتاه ممکن نیست، گفت: تبدیل شدن به شهر سالم به یک ممارست سختکوشانه نیاز دارد و یک وجه آن مردم و وجه دیگر آن مسئولان شهر هستند. وی بر ضرورت توجه ویژه به مقوله آموزش برای تبدیل شدن یک شهر به شهر سالم تاکید کرد. دکتر زالی با تاکید بر ضرورت استفاده از ظرفیت آموزش و پرورش برای تحقق شهر سالم گفت: گرانیگاه آموزش در مدارس است و نقش مدارس در این حوزه کلیدی است. وی با تاکید بر ضرورت همافزایی بینبخشی، تاکید کرد: شبکه بهداشت و درمان به تنهایی نمیتواند یک شهر را به شهر سالم تبدیل کند، بلکه دیگران بازیگران این عرصهاند و باید از همه ظرفیتهای بینبخشی بهرهگیری کرد. وی با بیان اینکه حتی مناطقی که از نظر زیرساختهای بهداشتی و درمانی ضعیف هستند نیز میتوانند به شهر سالم تبدیل شوند، مشارکت شورای شهر، دهیاری، بخشداری و همه ارکان شهر را در این زمینه ضروری عنوان کرد.
دکتر زالی پیشنهاد داد برای بهبود و تسریع تحقق شهر سالم در دماوند، در شورای اداری شهرستان چندین جلسه برای بررسی شاخصهای لازم برگزار شود. وی حضور دکتر شاهرخ رامین را به عنوان نماینده مردم این شهرستان در مجلس شورای اسلامی یک ظرفیت دانست و گفت: برای تحقق شهر سالم به اعتبارات نیاز داریم و باید پیوستهای مالی آن در مجلس شورای اسلامی فراهم شود. دکتر زالی با بیان اینکه برای تحقق شهر سالم ۹ وزارتخانه و پنج سازمان فعالیت میکنند، گفت: بخشی از این اعتبارات مربوط به وزارت بهداشت و بخش دیگر مربوط به سایر حوزههاست.
رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی همچنین خیرین را نگین شهرستان دماوند دانست و گفت: بهرهبرداری از بسیاری از پروژههای بهداشتی و درمانی بدون حمایت خیرین شهرستان امکانپذیر نبود. دکتر زالی همچنین با اشاره به بیانات امام جمعه شهرستان دماوند در خصوص شهر سالم، دغدغهمندی و اشراف وی نسبت به این حوزه را ظرفیت ارزشمندی برای تحقق طرح شهر سالم در شهرستان دماوند دانست. وی همچنین با اشاره به اهمیت راهاندازی بیمارستان جایگزین در شهرستان دماوند، احداث چنین بیمارستانی را موجب ارتقای زیرساختهای بهداشتی دماوند دانست.
رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در پایان ابراز امیدواری کرد در آیندهای نه چندان دور شهر دماوند با فراهم شدن زیرساختها و تحقق شاخصها، به عنوان شهر سالم مورد تایید نمایندگان سازمان بهداشت جهانی قرار گیرد. رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی افزود: البته پیشینه تاریخی تنها علت انتخاب دماوند برای اجرای پروژه شهر سالم نبودهاست، بلکه پیششرط انتخاب یک شهر برای این پروژه تحقق کامل در بالاترین سطوح سیاسی و اجتماعی و وجود علاقهمندی مردم و خواسته مبتنی بر مطالبه مردمی است. دکتر زالی همگرایی بین مسئولان را از دیگر پیششرطهای انتخاب یک شهر برای اجرای پروژه شهر سالم عنوان کرد و دماوند را واجد این پیششرطها برای تبدیل شدن به شهر سالم عنوان کرد.
رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه تحقق شهر سالم در مدت زمان کوتاه ممکن نیست، گفت: تبدیل شدن به شهر سالم به یک ممارست سختکوشانه نیاز دارد و یک وجه آن مردم و وجه دیگر آن مسئولان شهر هستند.